niedziela, 13 lipca 2014

Miasto ślepców – José Saramago

José Saramago to wybitny portugalski powieściopisarza, laureat literackiej Nagrody Nobla z 1998 roku. Jego najpopularniejszym utworem jest „Miasto ślepców”. To historia miasta, którego mieszkańcy tracą wzrok. Zaczyna się od mężczyzny, który ślepnie na skrzyżowaniu podczas jazdy samochodem. Przypadkowy kierowca odwozi go do domu jego samochodem i kradnie go. Wkrótce mężczyzna wraz z żoną trafiają do okulisty. W krótkim czasie wzrok traci złodziej samochodu i okulista. Następnie wszyscy, którzy w ostatnim czasie mieli z nimi kontakt. W obliczu epidemii władze chcą odseparować wszystkich, którzy zetknęli się z tracącymi wzrok. Decydują się osadzić ich w starym budynku szpitala psychiatrycznego. 
Świat, w jakim przyjdzie żyć ślepcom przypomina świat totalitarny oraz świat obozów koncentracyjnych. Ludzie zachowują się jak zwierzęta. Pojawia się u nich instynkt przetrwania. Po przybyciu do szpitala ślepcy usłyszeli zdecydowany, donośny głos osoby wyraźnie nawykłej do wydawania rozkazów:
„Dźwięk dobiegał z głośnika wiszącego nad wejściem do sali. Głos trzy razy powtórzył uwaga, uwaga, uwaga, po czym nadano komunikat. Rząd ubolewa, że musiał uciec się do środków ostatecznych, ale uważa za swój obowiązek i prawo użyć ich w sytuacji zagrażającej całemu społeczeństwu. Obecny kryzys nosi wszelkie znamiona epidemii ślepoty, nazwanej prowizorycznie białą chorobą, liczymy na współpracę i uczciwość wszystkich obywateli, co uniemożliwi dalsze rozprzestrzenianie się choroby, przyjmując, że jest ona zakaźna i że zanotowane przypadki nie są zwykłym zbiegiem okoliczności.”
Bohaterowie Saramago żyją w odosobnieniu i niewoli. Domem każdego z nich stało się jego łóżko. Kolejni ślepcy przybywają, niektórzy giną zabici przez żołnierzy, którzy strzegą budynku szpitala niczym twierdzy jednocześnie obawiając się o własne życie. Wkrótce bohaterowie próbują się zorganizować. Ich wspólne życie staje się coraz trudniejsze. 
Świat, który powstał podczas epidemii ma nieludzkie oblicze, widoczne są rozdzielone małżeństwa, zgubione dzieci. Pojawia się cierpienia stratowanych i zmiażdżonych, często wielokrotnie zranionych ślepców. Nowy świat, który powstał w mieście ślepców, był miejscem, w którym trudno było odróżnić dobro od zła. Saramago stworzył uniwersalną opowieść o człowieku w obliczu zagrożenia.

22 komentarze:

  1. Słyszałam kiedyś o książce - będę musiała ją w końcu przeczytać, bo wydaje się bardzo ciekawa i warta uwagi :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Polecam bo to wartościowa lektura. Warto po nią sięgnąć. Pozdrawiam!

      Usuń
  2. Byle tylko nie oślepnąć od czytania!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Spokojnie, pocieszające jest to, że wszyscy odzyskali wzrok.

      Usuń
  3. Nie wiem czy jestem zainteresowany, choć książka wydaje się jakaś... tajemnicza?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. To prawda, ma w sobie coś tajemniczego. Świat stworzony przez autora jest wyjątkowy, z jednej strony realistyczny, a z drugiej bardzo odległy.

      Usuń
  4. Czytałam dawno temu, ostatnio widziałam ekranizację. Mocna pozycja.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Ekranizacji jeszcze nie oglądałam, ale chętnie to nadrobię:)

      Usuń
  5. Książka zrobiła na mnie wielkie wrażenie, w przeciwieństwie do filmu, który moim zdaniem był marny. Bardzo polecam książkę!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Film muszę obejrzeć, wtedy będę mogła obiektywnie porównać. Muszę jednak przyznać, że rzadko film okazuje się lepszy niż książka:)(

      Usuń
  6. Wydaje mi się, że czytałam, ale nie odcisnęło się to na moim umyśle w takim stopniu, żebym była tego pewna.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tak czasem się dzieje, mam dokładnie to samo - jeśli książka nie wywołała na mnie dużego wrażenia to czasem nie jestem pewna czy ją czytałam:)

      Usuń
  7. Widziałam film, zrobił na mnie duże wrażenie. Po książkę raczej nie sięgnę.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Ja staram się zaczynać od książek. Pozdrawiam!

      Usuń
  8. O mój boże!!! Nie miałam pojęcia, że to taka tematyka - przeczytam ją na sto procent. Na pewno wywrze na mnie niebywale wrażenie. Dzięki za uświadomienie.

    OdpowiedzUsuń
  9. Znam i książkę, i film. Początek wydał mi się obiecujący, ale zakończenie trochę mniej mi się podobało. Trzeba jednak przyznać, że pomysł jest ciekawy. Może gdyby ta powieść wyszła teraz, kiedy tak popularne są antyutopie/wizje okrutnych społeczeństw, "Miasto ślepców" zdobyłoby większą popularność. ;)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Faktycznie, zakończenie może nieco rozczarowywać. Też uważam, że pomysł był naprawdę dobry.

      Usuń
  10. Mocna rzecz - tym razem chyba podziękuję, bo mój mózg woła o odpoczynek i czytanie pozycji lżejszego kalibru :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Faktycznie, to może nie najlepsza lektura na upalne dni:)

      Usuń
  11. Niestety znam tylko film, książki nie, ale zmienią to :)

    OdpowiedzUsuń
  12. W przypadku ekranizacji książek staram się najpierw czytać, potem oglądać. Tak było również tym razem. Książka wywarła na mnie olbrzymie wrażenie. Film również oglądałam z zapartym tchem mimo tego, że wiedziałam co wydarzy się za chwilę.

    OdpowiedzUsuń