Brzechwa nie dla dzieci – Mariusz Urbanek

Do niedawna Jan Brzechwa kojarzył mi się tylko z książkami dla dzieci. W mojej ocenie obok Juliana Tuwima to najlepszy twórca literatury dziecięcej w naszym kraju. Niewiele jednak wiedziałam o jego życiu i twórczości. Z niecierpliwością czekałam na książkę Mariusza Urbanka. Przede wszystkim sam tytuł wydawał mi się intrygujący, a poza tym książka została wydana przez Wydawnictwo ISKRY, które bardzo lubię.

Przede wszystkim poznajemy trzy różne oblicza artysty. Jako Jan Lesmian był wybitnym prawnikiem, specjalistą od prawa autorskiego, a także współtwórcą ZAiKS-u. Jako Szer-Szeń tworzył teksty do kabaretów i teatrzyków, z kolei jako Jan Brzechwa był znanym twórcom literatury dla dzieci.

Warto zaznaczył, że jako autor tekstów dla najmłodszych zadebiutował jako 40-letni mężczyzna. Ciągle nie wierzył, że to zapewni mu sławę i pamięć kolejnych pokoleń. Próbował zaistnieć w ogólnej świadomości jako poeta, co nie było łatwym zadaniem. Po ukazaniu się pierwszego tomu został okrzyknięty „drugim Leśmianem”, co było zarzutem, a nie wyróżnieniem. Długo marzył o debiucie w „Skamandrze”. Kolejne tomy również były słabo przyjmowane przez krytykę.

Plusem książki jest to, że Urbanek nie skupia się na sensacjach z życia pisarza, choć powszechnie było wiadomo, że Brzechwa miał powodzenie u kobiet i chętnie z niego korzystał. Autor odnosił się również do drażliwych kwestii – żydowskiego pochodzenia oraz podejścia do powojennego systemu. Z książki Urbanka wyłania się obraz Brzechwy jako człowieka z poczuciem humoru, ciepłego, towarzyskiego, który chętnie i bezinteresownie pomaga innym. Miał dystans do swojej popularności – był mylony z Tuwimem, nazywany Janem Brzytwą, panem Drzewko lub panem Grzywką. Poznajemy jego pasje i słabostki – karty, dobre jedzenie i papierosy. Poznajemy nie tylko całe życie twórcy, w książce pojawiają się również fragmenty jego utworów (w ilości akuratniej), jest wywiad z córką Brzechwy oraz opis sporu wokół nadawaniu imienia poety szkołom czy skwerom.

To jedna z najlepszych książek biograficznych jakie czytałam w ostatnim czasie. 

Poniżej prezentuję fragment twórczości kabaretowej pisarza: