czwartek, 15 maja 2014

Opowiadania i opowieści – Antoni Czechow




Antoni Czechow to jeden z moich ulubionych pisarzy rosyjskich. Przez wielu nazywany jest mistrzem małych form. W swoich opowiadaniach kreślił obrazki obyczajowe z życia różnych klas społecznych: kupców, urzędników, ziemian. Pisarz postawił sobie ambitny cel rozwijania tradycji satyrycznej w literaturze rosyjskiej. Satyry Czechowa to arcydzieła, których głównym źródłem był humor. Antoni Czechow bezpośrednio nie piętnuje wadliwej struktury instytucji państwowych, ale koncentruje się głównie na sferze psychicznej. Jego nowatorska postawa twórcza polegała na ukazywaniu oddziaływania określonej sytuacji historycznej na osobowość jednostki.
Czechow unikał efektownej fabuły, a także niezwykłych zdarzeń. Pozostawał przy prostych, wręcz banalnych wątkach. To urzeka. Istotnym wyróżnikiem w kompozycji nowel jest nieoczekiwany finał, zazwyczaj o zabarwieniu humorystycznym.
Wśród moich ulubionych opowiadań znajduje się Aptekarzowa. To opowieść o  kobiecie, która jest znudzona swoją egzystencją. Jest nieszczęśliwa ponieważ pragnie innego życia niż to, które ma przy nudnym mężu, który w dodatku nie rozumie jej potrzeb.
Podobał mi się również Kameleon. To opowieść o psie, który ugryzł Chriumkina. Utwór ukazuje absurdalną sytuację - kiedy okazało się, że pies należał do brata generała rewirowy posunął się nawet do tego, że pochwalił psa za ugryzienie człowieka. A wszystko po to, żeby przypodobać się przedstawicielom władzy. Gdy okazuje się do kogo należy pies zgromadzony tłum wyśmiewa poszkodowanego mężczyznę, a rewirowy Oczumiełow mówi:
„Ja się jeszcze do ciebie dobiorę!”
Kameleon to perełka humorystyki.   
Czechow w doskonały sposób demaskuje społeczeństwo carskiej Rosji. Pokazuje ludzi zwyczajnych, którzy boją się władzy, są znudzeni życiem, nieszczęśliwi. W świecie przedstawionym przez pisarza dominuje biurokracja i nepotyzm. Nikt nie liczy się z jednostką. Panuje wszechobecna znieczulica. Świat przedstawiony w opowiadaniach pełen jest absurdów, a Czechow tak go konstruuje, że widać dominujący humor. Warto podkreślić, że prezentowana przez niego bogata skala przywar ludzkich i wad społecznych była pretekstem do ujawnienia presji systemu społeczno-politycznego na mentalność ludzi.

30 komentarzy:

  1. Zachęcająca recenzja, warto wrócić do Czechowa. Przyznam, że niestety niewiele miałam z Jego twórczością do czynienia, ale teraz postaram się nadrobić. Pozdrawiam serdecznie i przy okazji- zapraszam na moje pierwsze candy, książkowe:)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Czechowa warto poznać przede wszystkim dlatego, że jego książki są ponadczasowe.
      Już zaglądam, candy książkowe to coś dla mnie:)

      Usuń
    2. Nie spóźniłaś się! Mamy maj, a candy jest do 15. czerwca;) Pozdrawiam!

      Usuń
  2. Wstyd się przyznać, ale nie znam Czechowa. Myślę, że powinnam to zmienić.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Gorąco polecam! Jego opowiadania są wciągające i do tego napisane przepięknym językiem. Pozdrawiam!

      Usuń
  3. Czy było tam coś o urzędniku, który tak przepraszał swojego zwierzchnika za jakieś głupstwo, że na koniec wykorkował ze strachu?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tak, chodzi o "Śmierć urzędnika". Świetne opowiadanie ukazujące strach przed zwierzchnikiem i machinę biurokratyczną.

      Usuń
  4. Nazwisko autora bardzo znane, ale niestety jedynie ze słyszenia. Nie miałam dotychczas sposobności obcować z jego twórczością i na chwilę obecną wątpię, aby coś uległo zmianie w tej kwestii. Niemniej jednak będę pamiętać o powyższej pozycji, na którą być może kiedyś się skuszę.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Zachęcam bo to kawał dobrej literatury. Czytanie Czechowa to świetna intelektualna rozrywka.

      Usuń
  5. Romanse z literaturą rosyjską - zwłaszcza klasyczną - potrafią zatracić. Coś o tym wiem :D

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. To prawda:) Rosyjska klasyka wciąga. Pozdrawiam!

      Usuń
  6. Jakiś czas temu czytałam pozytywną recenzję opowiadań Czechowa. Wstyd się przyznać, nie czytałam jeszcze żadnej pozycji tego autora. Muszę szybko nadrobić...

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Koniecznie musisz to nadrobić. Myślę, że nie będziesz zawiedziona:)

      Usuń
  7. Czechow jest niezwykle trafny, wręcz do bólu. Szkoda, że mimo wszystko nie ceni się go należycie, trochę pomija.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Zgadzam się z Tobą w 100%. Trzeba przypominać o klasyce, może choć kilka osób się skusi:)

      Usuń
  8. Wielka postać rosyjskiej literatury. Najbardziej lubię jego sztuki. Nasz Teatr Telewizji, też miał w swej ofercie "Trzy siostry" czy "Wiśniowy sad".

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Oglądałam i czytałam zarówno "Trzy siostry", jak i "Wiśniowy sad". W moim odczuciu to jeden z najlepszych twórców literatury rosyjskiej. Mistrz.

      Usuń
  9. Nie czytałam nic tego autora, kiedyś na pewno sięgnę po jego twórczość.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Gorąco polecam! To jeden z moich ukochanych pisarzy.

      Usuń
  10. Chętnie poczytam ponownie Czechowa. Opowiadania są cudowne, a moje ulubione to "Końskie nazwisko" ;)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. "Końskie nazwisko" jest doskonałe:)
      Lubię takich pisarzy, do których czasem wracam. Czechow do nich należy.

      Usuń
  11. Co tu dużo mówić. Czechow jest mistrzem, bardzo go sobie cenię. Bardzo.Bardzo :))

    OdpowiedzUsuń
  12. Ostatnio temat Rosji mi się przejadł, więc na razie nie sięgnę po tą ksiązkę :)

    naczytane.blog.pl

    OdpowiedzUsuń
  13. Och, uwielbiam czechowa. Nie jestem co prawda wielkim fanem opowiadań, ale już taki 'wujaszek wania' albo '3 siostry' to dla mnie mistrzostwo świata. To dziwne, że człowiek przecież z niezłym poczuciem humoru potrafił pisać tak przygnębiające sztuki.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Zgadzam się z Tobą w 100%. Jego twórczość jest bardzo zróżnicowana. I to w dziełach Czechowa podoba mi się chyba najbardziej.

      Usuń
  14. Też bardzo lubię Czechowa, podobnie jak Dostojewskiego i Bułhakowa :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Wszyscy trzej to zdecydowanie moje klimaty. Uwielbiam!

      Usuń